jueves, 14 de mayo de 2020

Morrer en Burgos: José Rey Rodríguez.

      As condicións dos establecementos penitenciarios durante os anos da guerra (1936-39) ou na posguerra eran moi duras; á densidade de poboación reclusa había que engadirlle as deficiencias alimentarias, o rigoroso trato, os abusos, as condicións hixiénicas. Eran frecuentes as epidemias de tifos, cólera, tuberculose e outras enfermidades así como a abundancia de parasitos: piollos, sarna, pulgas, chinches...Todo o anterior determinaba que moitos reclusos e reclusas falecían; así como as mortes debidas a causas como as execucións e “paseos” son contabilizadas como vítimas do franquismo, estas tamén deberían sumarse aos cómputos do terror.

      Unha destas mortes foi a de José Rey Rodríguez, albanel, natural de Lérez onde nacera o 4 de marzo de 1917, fillo de Nicanor e de Dolores; o seu oficio era o de albanel e non lle coñecemos actividades políticas. A súa detención foi por desertar do exército franquista onde fora encadrado como soldado. Por este delito foi xulgado e condenado na causa 423/38 polo xulgado militar eventual número catro de León; estivo preso no campo de concentración de San Marcos (hoxe hostal moi recoñecido do que moitos ignoran o tenebroso pasado). O catro de de agosto de 1938 trasládano á prisión de partido de La Bañeza. As condicións do cárcere eran deplorables; José Rey padece tuberculose (non sabemos se xa estaba enfermo cando ingresou) e así o certifica o médico da prisión, Manuel Fernández Acebal, o 1 de novembro do “3º año triunfal”:

una adenitis tuberculosa supurante al cuello y región supra e infra clavicular con progresión a la axila, y por el peligro al contagio y el régimen especial que requiere, es necesario su traslado al Hospital Penitenciario de Segovia, especializado en la curación y tratamiento de estas dolencias

      Pero as autoridades non estaban polo labor de prestarlle maiores atencións a un desertor preso e non será ata o 3 de xaneiro de 1939 cando, debido a unha orde do gobernador civil de León, entregan a José á Guardia Civil para trasladalo, non ao Hospital, senón á durísima Prisión Central de Burgos na que debería extinguir condena. Nesta prisión, no período entre 1936 e 1941, fusilan ó redor de 300 presos, cerca de 400 son vítimas de “paseos” tras sacas do cárcere e 359 morren por enfermidade.

      Unha destas mortes por enfermidade foi a do albanel lerezán, que faleceu no mes de maio de 1939. Case un ano despois da morte, en marzo de 1940, instrúenlle expediente de responsabilidades políticas, que será fallado en xaneiro de 1941 coa imposición dunha sanción de cen pesetas.

     Neste mes de maio de confinamento lembremos a José Rey Rodríguez falecido aos 21 anos moi lonxe da súa terra.

No hay comentarios: