martes, 20 de octubre de 2020

A morte de Egidio.

 

En “Inmolados gallegos” (Ed. do Castro, 1993), publicación pioneira sobre a represión en Pontevedra, Luis Lamela noméao nun listado que aparece como apéndice: “Sin motivo. (Instruyó diligencias el Juez Militar)”; a intervención do xuíz militar é un dos sinais relevantes para considerar unha morte como resultado da represión. Fóra desta mención non atopamos ningunha outra referencia bibliográfica e na web do proxecto Nomes e Voces tampouco figura.

Era un descoñecido máis ata que localizamos, no arquivo militar de Ferrol, unhas dilixencias, posteriormente elevadas a causa (319/36), que nos proporcionaron algúns datos sobre as circunstancias que deran lugar á súa morte.

O 29 de xullo de 1936, o tenente de infantería Fernández de Córdoba estaba prestando servizo na localidade de Vilagarcía ao mando de 18 membros da Garda Cívica; pola tarde, na Cruz Vermella vilagarciá, entréganlle “un individuo cuyo nombre y demás antecedentes se desconocen, herido al intentar colocar una bomba que hizo explosión prematuramente”. A Guardia Civil recolle o ferido e trasládao a Pontevedra onde o ingresa no Hospital ás oito da tarde. O delegado de orde pública, Ricardo Macarrón, informa ao comandante militar ao día seguinte.

O 31 de xullo, Bernardino Fondevila, administrador do Hospital, maniféstalle ao xuíz instrutor, tenente de infantería retirado Fausto Roldán, que o detido negábase a falar cando o ingresaron e tiveran que facer pescudas por outras persoas para identificalo. Tratábase de Egidio Fernández Pérez, solteiro, duns 45 anos, fillo de Joaquín e de Cándida e veciño de Cambados; alí vivía logo de regresar de América, adicábase á mendicidade e padecía trastornos mentais. No centro sanitario tíñano constantemente atado debido ao seu estado de excitación, negábase a tomar alimentos e a contestar preguntas. “Tiene tendencias a la agresión y a proferir gritos subversivos y frases malsonantes”. Tiña numerosas feridas “producidas, seguramente, en los accesos de furia que padece” e, polo seu estado de axitación, non puidera realizárselle un recoñecemento axeitado nin un diagnóstico seguro.

O instrutor ordena que o ingresen no manicomio de Conxo pero falece ás 18 horas do 1 de agosto. Realízase a autopsia na tarde do día 3: contusións en diversas partes do corpo, ferida cortante nun brazo, edema e desprendemento da pel, conxestión menínxea e estado conxestivo do pulmón dereito. Os forenses conclúen que a morte foi producida polo estado patolóxico pulmonar, como causa inmediata; non fan referencia á causa orixinaria, que puidera ser a explosión da bomba, autolesións ou malos tratos.

De calquera xeito, os feitos están ligados ás actuacións de resistencia ao golpe militar e a represión posterior na zona de Vilagarcía.

No hay comentarios: