Un ano despois do golpe militar, o 25 de agosto de 1937, chega ao cuartel pontevedrés unha denuncia, procedente do destacamento da Guardia Civil de Montefurado, acusándoo de ideas extremistas e de que nos primeiros días do “Glorioso Movimiento Nacional” destacara polo seu entusiasmo cara o “funesto Frente Popular”, participara no desarme de elementos dereitistas, ameazara a varias persoas e solicitara armas dos seus correlixionarios para defender o comunismo.
O 20 de xullo de 1936, Juan estaba de permiso en Montefurado e incorporouse ao servizo en Pontevedra cando tivo oportunidade de facelo ao restablecerse a comunicación ferroviaria a finais de xullo.
Ante a gravidade da denuncia as autoridades militares inician un procedemento sumarísimo (causa 1170/37) para comprobar os feitos. No interrogatorio Juan Nogueira nega as acusacións e sostén que non pertencía a ningún partido nin sociedade obreira e que os días en Montefurado pasáraos axudando a seus pais nas tarefas agrícolas. Manifesta que a súa familia fora ameazada polos esquerdistas.
As acusacións da Guardia Civil baseábanse en tres feitos que, ao interrogar as persoas denunciantes, podemos comprobar que non sucederon exactamente como conta a “benemérita”. A mestra Mercedes Fernández, casada cun tío de Juan, declara que este fora á súa casa para preguntar polo seu esposo dicíndolle: “Es para darle un paseo por el campo porque seguramente estará muy aburrido”. Como o buscado non estaba presente Juan marchou. Mercedes sabía que era de esquerdas pero non o consideraba extremista e
probablemente nada bueno pretendía hacer con su tío Enrique, dado que por aquellas horas había bastantes hombres armados por el pueblo en aptitud (sic) de oponerse al Glorioso Movimiento Nacional.
A ameaza era, polo tanto, unha mera suposición da súa tía, máxime cando non levaba ningunha arma e non ía acompañado. A señora Elena Checantini tamén recibira a visita do acusado preguntando polo seu home:
no había hecho daño alguno a la declarante y a su familia, no sabe concretamente con que finalidad fuera esa mañana preguntando por Benjamín ya que en otras ocasiones había mostrado amistad.
O comerciante Alberto Vicente González afirma que o vira na estación e que se dirixira cara unha máquina do tren que levaba asturianos que se dirixían a Ponferrada; Juan achegárase a eles dicíndolles: “si le daban un fusil que se marchaba con ellos a donde le indicasen” pero o denunciante non sabía o que fixera Juan e afirma que non lle merecía mal concepto.
Juan declara que só quería protexer a seu tío, que non fora á casa de Elena Checantini con quen a súa familia tiña inimizade por motivos económicos e, se ben recoñece que estivera na estación, asegura que non pedira armas a ninguén.
O informe do concello resulta significativo por como desmente o afirmado na acusación:
es o era de ideas izquierdistas pero, ni antes del Movimiento Nacional ni cuando se inició este se sabe que haya cometido desmanes ni haya intervenido en ningún acto en contra de los vecinos ni contra la Fuerza Pública [...] aprovechó el primer tren que pasó por Montefurado para incorporarse a su Regimiento.
A pesar do relatado
anteriormente que, polo menos, debería suscitar moitas dúbidas
sobre a certeza ou gravidade das acusacións, o instrutor asume estas
e, o 30 de setembro de 1937, celébrase en Pontevedra o
xuízo contra Juan Nogueira. A sentenza declárao culpable dun delito
de adhesión á rebelión e aprecia perversidade no acusado polo que
o condena a morte. Ás seis da mañá do 21 de xaneiro de 1938,
despois de “reconciliarse” brevemente cun frade franciscano que o
acompañaba, un piquete de forzas de seguridade mandadas polo
sarxento José Jiménez fusílao na avenida de Bos Aires. Recibiu
tres feridas de arma de fogo na rexión precordial. Ás once e media
da mañá foi enterrado no cemiterio de san Amaro na sepultura nº
163, zona 2ª, fila 2ª, propiedade do concello. Vestía chaqueta
escura, pantalón claro, camisa branca, zapatos negros e calcetíns
castaños.
No hay comentarios:
Publicar un comentario